Türkiye’nin dahil olduğu üçüncü ülkelerin vatandaşları Almanya oturum izni almak için bulundukları şehir veya bölgedeki Yabancılar Dairesine başvuruda bulunarak Almanya oturum izni talebi için gereken evrakları bu kuruma teslim etmelidirler. Yabancılar Dairesi, çalışma izinleri de dahil olmak üzere oturum izni hakkıyla ilgili karar yetkisine sahip olup, Almanya’da oturum, Avrupa Birliği Mavi Kart ve AB kalıcı oturum izni kapsamına giren konularda nihai kararı veren kurumdur.
Oturum İzni Talebi değerlendirilirken dikkate alınanlar:
Almanya Oturma İzni talebi değerlendirilirken başvuru sahibinin Almanya kamu güvenliğine ve düzenine karşı olan hassasiyeti, Almanya’daki ikamet süresi, kişinin iş durumu, çalışıyorsa gerekli izinlere sahip olması, Almanca bilgisi, Federal Almanya’nın hukuk ve toplumsal düzenine olan uyumu dikkate alınmaktadır.
Ayrıca;
Kişinin kendisi ile birlikte yaşayan aile fertleri için yeterli büyüklükte bir eve sahip olmasına,
Kişiye Almanya’ya uyum kursuna katılması şartı konmuşsa, kişinin Almanya uyum kursunu başarıyla tamamlamış olmasına,
Okul ve mesleki eğitim diplomasına,
Yabancı ve kendisi ile aile birliği içinde yaşayan yakınların aile sağlık sigortasının bulunmasına,
Yabancının Almanya’da çalışmasına dair tüm yasal izinlere sahip olması ve bir meslekten düzenli kazancının olmasına,
Kendisi ile aile birliği içinde yaşayan eşinin yurt içinde ve yurt dışında yaşlılık güvencesi için prim ve ödeme yapmasına (fiziki, ruhsal ve zihinsel bir hastalık veya engellik durumları hariç),
Oturum izni talebinde bulunan kişi beraber yaşadığı aile bireylerinin geçimini sağlayacaksa, kendisinin ve ailesinin geçimini kalıcı ve düzenli bir gelir ile güvence altına almış olmasına,
Evlilik birliği sebebiyle oturum izni talep eden çiftlerde eşlerden birinin bu şartları yerine getirmesi yeterlidir.
Almanya'da Dört Tip oturum izni vardır:
Standart oturum İzni:
Standart oturum izninin süresi sınırlandırılmış olup Almanya’da hangi sebeple bulunduğuna ve oturum izni talebinin amacına bağlıdır. Aşağıdaki niteliklere sahip kişiler sınırlı oturum izni alabilirler:
Almanya’da çalışma amacıyla gidenler
Mesleki eğitim alanlar
Uluslararası hukuk veya insani nedenlerle sığınma talebinde bulunanlar
Ailevi nedenlerle göç edenler
AB ülkelerinden birinde sürekli (kalıcı) oturum iznine sahip olanlar
Üçüncü ülke vatandaşları sadece standart oturum izninin kapsamında belirtildiği üzere Almanya’da çalışabilirler.
Çalışma İznini'de içeren Yerleşim İzni
Çalışma iznini de içeren Almanya yerleşim izni süresiz olarak verilir. Yerleşim iznine sahip olmak için aşağıdaki kriterler gerekmektedir.
Almanya’da en az 5 yıllık oturum izninizin
Yerleşim izni başvurusunda bulunan kişinin kendisinin ve ailesinin maddi geçimini sağlayabilecek durumda olması.
Almancaya yeterince hakim olması
Sabıka kaydının olmaması
Yüksek vasıflı meslek sahipleri ikamet süresi kriteri daha az dikkate alınabilir.
AB Mavi Kart sahipleri de yaklaşık 2 yıl sonra yerleşim izni başvurusunda bulunabilirler.
AB Mavi (Blue) Kart
AB vatandaşı olmayan üçüncü ülke vatandaşları yüksek nitelik gerektiren bir mesleğe sahip ve o işte çalışma amacıyla Almanya’ya geliyorsa ve yüksek öğrenim amacıyla başka bir oturum izniyle Almanya’da ikamet edecekse AB Mavi Kart başvurusunda bulunabilirler.
Avrupa Birliği ikamet izninde, Avrupa Birliği üye ülkelerden biri tarafından tanzim edilmiş Mavi Kart hamili olması ve yabancının Avrupa Birliği üye ülkesinde Mavi Kartı ile asgari olarak 18 ay ikamet etmesi ve 2 yıldan beri Mavi Kart sahibi olması gerekmektedir. Oturma izni Almanya’nın genelinde geçerli olmak üzere verilmektedir.
45 yaşından büyük yabancılar, ancak uygun bir yaşlılık güvencesine sahip olmaları halinde oturma izni alırlar. Oturma izni en fazla 3 yıl süreyle verilmektedir. 3 yıl sonra yabancının planladığı işi bir şekilde gerçekleştiriş ve geçimini ve kendisiyle birlikte yaşayan aile bireylerinin geçimini sağlaması halinde yerleşme izni verilmektedir.
Öğrenim Amacıyla Oturum İzni
Öğrenim başvurusu amaçlı ikamet izni en fazla 9 aydır. Uzun süreli öğrenim amaçlı Almanya’ya gelenlere başka bir ikamet amacı için oturum izni verilmemekte veya başka bir amaç için öğrencinin oturum izni uzatılmamaktadır. Öğrenciler için talep edilen oturum izni yabancı öğrencilere 120 tam günü ve 240 günü geçmeyen çalışma hakkı tanır. Yabancı ülke vatandaşına yüksek öğrenime hazırlık amaçlı olmayan dil kurslarına katılmak için de oturma izni verilmektedir. Bu durumlarda dil kursunun süresi dikkate alınır.
Başka bir Avrupa Topluluğu üye ülkesi tarafından kendisine Avrupa Konseyinin 13 Aralık 2004 tarihli direktifiyle Üçüncü Ülke Vatandaşlarının Yüksek Öğrenime Kabul Edilmelerine veya Öğrenci Mübadelesine ya da ücretsiz mesleki eğitime ya da gönüllü hizmetlere katılanlara süreli oturum izni verilebilmektedir.
Eşlerin Oturma İzni
Almanya'da çalışan Türk vatandaşının ve eşinin 18 yaşını doldurmuş olmaları, aile birleşimi yoluyla Almanya’ya gelecek eşin basit düzeyde Almanca bilgisine sahip olması, Alman Vatandaşı olmayan kişinin “oturma izni”, “yerleşme izni”, “Avrupa Birliği sürekli oturma izni” ya da “AB Mavi Kart” sahibi olması, 2 yıldan beri “oturma izni” sahibi olması, evlilik bağının “oturma izninin” verilmesinden önce kurulmuş olması ve Almanya’da kalma süresinin 1 yılı aşacak olması halinde “oturma izni” verilmesi gerektiğini, bu müsaadenin süresinin aile birliği devam ettiği sürece geçimini sağlamış olmak ve yeterli konutu bulunmak koşulu aranmaksızın aile birliğine bağlı olarak uzatılabileceğini hükme bağlamaktadır.
